Zadaniem układu odpornościowego jest ochrona Naszego organizmu przed działaniem czynników chorobotwórczych. Już podczas życia płodowego kształtują się preferencje smakowe, nawyki żywieniowe, które wpływają na stan zdrowia oraz mechanizmy odpowiedzialne za odporność. Dlatego tak ważne jest prawidłowe żywienie kobiet w ciąży.
Czynniki wpływające na układ immunologiczny to styl życia, aktywność fizyczna, proces starzenia, przebyte infekcje, ale także sposób odżywiania. Nasuwa się pytanie: jakie składniki żywności mają korzystny wpływ na pracę układu odpornościowego?
Dla Naszej odporności szczególnie ważne są: witaminy A, E, D, C a także selen, cynk i żelazo oraz odpowiednie kwasy tłuszczowe oraz probiotyki obecne w codziennej diecie.
Retinol
• Retinol, czyli podstawowa forma witaminy A musi być dostarczona do organizmu wraz z pożywieniem w postaci nieaktywnych prowitamin: -karotenu lub estrów retinolu. Źródłem tego pierwszego są takie warzywa takie jak: marchew, dynia, natka pietruszki, szpinak, a estrów retinolu tran, mleko, ser, wątróbka. Niedobory witaminy A są wyjątkowo niebezpieczne dla dzieci i młodzieży, gdyż mogą prowadzić do patologii grasicy, śledziony czy węzłów chłonnych. Karotenoidy wykazują dużą zdolność do ochrony układu odpornościowego przed wolnymi rodnikami.
Witamina E
• Witamina E jest bardzo silnym przeciwutleniaczem, który występuje głównie w produktach roślinny jak oleje z zarodków pszenicy, rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, a także w zielonych warzywach liściastych czy kurkumie. Jego niewielkie ilości znajdziemy również w rybach, mleku oraz drobiu.
Witamina D
• Witamina D (cholekalcyferol) – niedobór tej witaminy jest związany z chorobami nowotworowymi, autoimmunologicznymi oraz infekcyjnymi. Receptory cholekalcyferolu są umiejscowione prawie we wszystkich komórkach układu odpornościowego. Ze względu na fakt, iż niedobory tej witaminy w Polsce są zjawiskiem powszechnym należy w okresie od września do kwietnia ją suplementować. Naturalnymi źródłami witaminy D są tran, tłuste ryby (węgorz, łosoś,makrela) grzyby.
Witamina C
• Witamina C – najbardziej popularna wśród witamin. Pełni ochronną rolę w chorobach serca i naczyń krwionośnych, a także chroni organizm przed stresem oksydacyjnym. Największą zawartość witaminy C wykazują owoce dzikiej róży (250-800 mg/100 g produktu), czarne porzeczki (150-300 mg/100 g), pietruszka (269 mg/100 g produktu), natomiast popularne źródło tej witaminy, czyli cytryna zawiera jedynie 40-60 mg/ 100g.
Selen
• Selen jest silnym przeciwutleniaczem, którego niedobór objawia się osłabieniem odporności na infekcje bakteryjne lub wirusowe. Bogatym źródłem tego pierwiastka są wysokobiałkowe produkty, podroby, owoce morza, ryby. Dobrym źródłem jest mleko i jego przetwory, orzechy i produkty zbożowe.
Cynk
• Cynk zmniejsza ryzyko zapadalności choroby infekcyjne. Zapotrzebowanie dzieci na cynk jest wyższe niż u dorosłych. Ten składnik mineralny znajdziemy w kaszy gryczanej, ciemnym pieczywie, kurkumie, serach podpuszczkowych, mięsie, wątrobie.
Żelazo
• Żelazo- niedobór zwiększa ryzyko zakażeń, infekcji, a także obniża czynność bakteriobójczą. Głównym źródłem w diecie są mięso i jego przetwory. Żelazo można znaleźć również w produktach zbożowych i przyprawach (kurkuma, cynamon, goździki).
Nienasycone kwasy tłuszczowe
• Szczególne właściwości przypisuje się niezbędnym nienasyconym kwasom tłuszczowym (NNKT), które biorą udział w regulowaniu czynności układu sercowo- naczyniowego, regulacji krzepnięcia krwi, modulowaniu odpowiedzi zapalnej. Źródłem NNKT są oleje roślinne (na uwagę zasługuje olej rzepakowy i lniany), a także orzechy, nasiona słonecznika, pestki dyni, siemię lniane.
Probiotyki
• Probiotyki wpływają korzystnie na mikroflorę jelit, której odpowiedni stan jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Bardzo dobrym źródłem probiotyków są produkty kiszone, a także jogurty, kefiry.
Odpowiednia dieta i styl życia mają istotne znaczenie w kształtowaniu odporności już od najmłodszych lat. Prawidłowo zbilansowany jadłospis może wzmocnić organizm, zmniejszyć ryzyko zapadalności na choroby, a jeśli już się pojawią ułatwi szybki powrót do zdrowia.